Nice enteresan serüvenler yaşanmıştır bu topraklarda
Bu sahnede trajedi dram güldürü hayatın her boyutu uzunluk escort Sakarya göstermiş
Söylenceler de almış yürümüş
Anadolu nun yüzlerce yıl öncesinin eşsiz ozanı İzmirli Homeros bu türlü efsaneler anlatır
Tanrılar ortasında güzellik yarışması düzenlenir Kaz İda Dağında Hoşluğun tanrıçası Aphrodite kazanır Side escort
Troya da Paris ve Helena nın aşk ı için yılarca savaşılır
Hektor üzere kahramanlar yurdunu korumak için kendini feda eder
Yer yer gerçeğin izini taşısa da önünde sonunda masaldır onlar izmir escort bayan
Ancak yaşanmış kayıtlı tarih ibret alınacak öteki anlatılarla doludur
Bilgi ölçüttür
Aklın ibriğinden geçen ince kanılar insanlığa istikamet yol gösterir
Evreni dünyayı kendini bilmenin anlamanın öteki yolu yoktur
Platon ve Aritoteles Rafaello Sanzio Resimi 16 yüzyıl
***
Yurdumuzda Çanakkale Boğazı iki kıtayı Asya ve Avrupa yı hem ayırır hem kavuşturur
Burası kadim Anadolu nun batısıdır
Uygarlığın gelişim yolu buralarda da çok değerli ilerlemeler kaydetmiş kesintiye uğramış sonra tekrar şahlanmıştır
Antik Çağda ve günümüzde Helenler in Dardanel dediği bu su geçidi çabucak güneyindeki Kaz İda Dağları ile birlikte birçok uygarlığa yatak birçok tarihî ve mitolojik olayın öznesi olmuştur
İzmir in hemşerisi kör ozan Homeros un bol pınarlı olarak tanımladığı Kaz İda Dağı nın etrafı çok eskilerden beri birçok yerleşimin vatanıdır
Bunlardan biri de Skepsis tir
Günümüzde Çanakkale Bayramiç Kurşunlu Tepe Skepsis
***
Kaz Dağları ndan beslenen Troya yakınlarından denize dökülen Skamenderos Kara Menderes Çayı vadisine inen Kurşunlu Zirve üzerinde bir antik kentti Skepsis
Bugün Çanakkale ye bağlı Bayramiç ilçemizin sonları içindedir
Çevredeki ırmakların vadileri boyunca güneye ve batıya giden yolların kavşak noktasındadır
Adı Helence olmayan Skepsis tarihte yaşanmış farklı bir olayın kentidir
İ Ö 1 yüzyılda yaşamış Amasya doğumlu Aydın Sultanhisar yakınlarındaki Nysa kütüphanesinde eğitim görmüş gezgin Strabon Skepsis ile ilgili insanlığın düşün tarihini de etkileyen çarpıcı bir olay anlatır
Nysa kenti İ S 3 yüzyılda geçmiş Ege tarihi ve kültürünü anlamamıza yardımcı olan eşsiz Homeros yapıtlarının özel nüshalarının saklandığı Kudüs ve Roma dan sonra üçüncü büyük kütüphaneye sahipti
Çanakkale Bayramiç Kurşunlu Tepe Skepsis
***
Çanakkale Biga yarımadasında Kaz İda Dağları eteklerinde ünlü Troya ve Asos la temaslı Skepsis kenti tarihte kitaplarla ideolojiyle ilgili sıra dışı bir yaşantıya mesken sahipliği yapar
Konu fikir tarihinin en değerli filozlarından Aristoteles Aristo nun kitaplarıyla ilgilidir
İ Ö 384 332 yılları ortasında yaşayan Aristo mantık fizik biyoloji bitki ve hayvan bilimi astronomi psikoloji iktisat siyaset lisan bilimi ahlak estetik hoş konuşma üzere hususlarda insanlığını önünü açan görüşler sunmuş bilgiler üretmiştir
Onun birçok önermesini hala kullanırız
Aristo nun tahta üzerine kazılmış Priori Analytikleri Mantık üzerine ilksel muhakemeler İ Ö 350
Güney Makedonya da Selanik yakınlarındaki Stageira da doğmuştu Aristo
Genç yaşta büyük filozof Sokrates in İ Ö 469 399 öğrencisi olan Platon un Eflatun Atina nın Akademi yöresindeki okulunun en parlak öğrencisi olmuştu
Akademi sözcüğü bugünün dünyasında da özel eğitim veren yüksek okullar için kullanılıyor
Muhtemelen çok kitap okuduğundan okuma tutkusundan ötürü okulunda Aristo ya okuyucu lakabı takılmıştı
Hocası Platon un öldüğü İ Ö 347 yıllarında Makedonya ile Atina ortasında yaşanan siyasi gerginlikle Atina da Makedon düşmanlığı aldı yürüdü
Mikro milliyetçilik etnik ayrımcılık insanlığın en büyük belalarından biridir
O vakitler da vardı bu vakitlerde da var
Üzerine yapılan baskılardan dolayı Makedonyalı Aristo Akademi den ve Helen kenti Atina da ayrılmış Batı Anadolu kıyılarında Assos un Behramkale Çanakkale tiranı yöneticisi olan Hermias ın yanına sığınmıştı
Aristo nun Atina daki Akademi den arkadaşıydı Hermias
Assos Behramkale Ayvacık Çanakkale
***
Bu süreçte Aristo onun yanında Küçük Asya ya gelen öğrencisi Theophrastos la birlikte Assos un çabucak karşısındaki Midilli adasında hayvanlar bitkiler hakkında müşahedeler ve deneyler yapmıştı
Assos da ve çabucak güneyindeki Atarneus da da Ağılkale Dikili İzmir bir müddet yaşayan Aristo burada arkadaşı Hermias ın yeğeni Pythia ile evlenmiş ve ondan karısı Pythia nın ismini verdiği bir kızı olmuştu
Ege kıyısında güneyden Troya a giden deniz ve kıyı yolunda değerli kentler olan Assos ve Atarneus un sahibi Hermias evvelce Bithynialı Bilecik Bursa dolayları Euboulos isimli bir zenginin yanında köleydi
O vakitlerde sarayda yükselebilmesi için yetenekli zeki erkek çocukların hadım edilmesi adetti
Eğitim için Atina ya gönderilen Hermias köle sahibinin vefatından sonra hüneriyle yörenin başına geçmişti
Aristoteles in bu bölgede dolaşırken Assos a yakın Skamendros Kara Menderes vadisindeki tahminen Assos un egemenliği altında olan Skepsis e uğramadığı düşünülemez
Aterneus Ağılkale Dikil İzmir
***
Aristo daha sonra İ Ö 343 da oranın hükümdarı II Philip in daveti üzerine Makedonya ya gitti
Bu ülkede tarihin en büyük imparatorlarından olacak Büyük İskender e ve büyüdüklerinde İskender e bir erkek evlat verecek Pers kızı Barsine ye eğitmenlik yapacaktı
Aristo İ Ö 335 de Makedonyalı II Philip in vefatı üzerine siyasi ortam yumuşamış olmalı ki Atina ya geri döndü
Siyaset etnik ayrımcılık üzerinde ne kadar çok tesirli olabiliyor
Kentin Lykeion bahçelerinde kendi ideoloji okulunu kurdu
Lykeon sözcüğü çağdaş dünyada orta öğretim kurumları için kullanılan Fransızca Lycee oradan Türkçeye Lise sözcüğü olarak geçti
Bugün Atina da Lykeion bahçesi
Aristo nun Atina daki Lykeion bahçesinde dersler yürürken konuşularak yapıldığı için buradan yetişen felsefecilere yürüyüş yapan peripatetik düşünürler ismi verilmişti
İ Ö 323 de Büyük İskender in mevti üzerine Atina da tekrar Makedon düşmanlığı başladı
Hem ters fikirleri hem farklı kimliğinden dolayı Aristo ya karşı dine saygısızlık etmekle suçlanacağı biri dava açılmak istendi
Tabii ki bu cürmün cezası öldürülmekti
Farklı olanı vakit zaman din kisvesi altında sindirmek yok etmek ne kadar eski bir uygulamaymış
Hocası Platon un da hocası olan Sokrates de yıllar evvel bu türlü bir suçlama ile karşılaşmış ve baldıran zehri içerek idam edilmeye mahkûm edilmişti
Sokrates itiraz etmemiş zehri elindeki kupadan içerek kendi kendini infaz etmişti İ Ö 399
Böyle bir suçlama üzerine Aristoteles Atina yı terk etti Karşıdaki Eğriboz Euboia adasına sığındı
Bu kaçış üzerine söylediği akıl dolu ve yüksek ahlaklı kelamlar tarihin yapraklarına kazındı
Sokrates üzere vefata gönderilerek Atinalılar’ın felsefeye karşı ikinci bir kabahat işlemelerini önlediğini söylemişti
İnce niyetli Aristo kendini cezalandırmak isteyenlerin bile kinaye ile güzelliğini istiyordu
Ertesi yıl M Ö 322’de öldü Hayat veda ettiğinde 62 yaşındaydı
Aristoteles
***.
Aristo nun vefatından sonra Atina daki okulu Lykeion un başına öğrencisi onunla birlikte Midilli adasında araştırmalar yapan Theophrastos İ Ö 371 287 geçti
Büyük alım Aristo bilgi dolu kitaplarını içeren kütüphanesini ona bıraktı
Aynı vakitte Midilli doğumlu olan Theophrastos kitap biriktiren hatta Mısır hükümdarlarına bir kitaplığın nasıl düzenleneceğini birinci öğreten kişiydi
Ölümüne yakın Theophrastos Aristo dan miras aldığı Lykeion okulunu ve bahçesini kendi öğrencileri Lampsakoslu Lapseki Çanakkale Straton ve Skepsisli Kurşunlu Köy Bayramiç Çanakkale Neleos la birlikte bir küme izleyicisine vasiyet etti
Theophrastos hocası Aristo nun kütüphanesini ise muhafazası için Neleos a teslim etti İ Ö 287 de öldü
Theophrastos Palermo Botonik Bahçesi
***
Kaz İda Dağının eteklerinde yeşermiş verimli bir çiçek olan Skepsis kenti Neleos un yanı sıra onun babası Koriskos ve Erastos üzere diğer felsefeciler de yetiştirmişti
Muhteşem Kaz İda Dağının serinliği insanın zihnini açıyor muydu ne
Toprağında yeşeren enva ı çeşit özgün bitki birer uygunlaştırıcı ilaç mıydı
Göknar ağaçlarının gölgesi ne kadar uygundu şiir yazmak için
Sureti paraların üstüne bile basılıyordu görkemli göknar ağacının
Bu alımlı coğrafya eğitimli ve düşünen beşerler yetiştiriyordu
Tabii ki harika Anadolu kültürünün eseriydi onlar
Aristo nun akabinde Lykeion u yöneten Theophrastos vefatından sonra okulun idaresini Neleos a değil arkadaşı Straton a bıraktı
Buna gücenmiş olmalıydı Neleos
Ona kalan Aristo nun kütüphanesini aldı Anadolu ya Troas da Biga Yarımadası nda doğduğu kent Skepsis e götürdü
Kaz İda Dağından inen suların başındaki bu serin zirvede Neleos öğrencileriyle birlikte ne ufukları dolaşmıştı kim bilir
Farklı tonlu yeşillikler içinde ne düşlere dalmıştı
Filozoflar tartışıyor
***
Skepsisli düşünürler ideolojide hocaların hocası Sokrates in doğru olanı arama tartışmalarında kullandığı bilgiyi sınayarak öğretme yöntemini soratik uyguladılar
Bu yeni ortamda Nelos un getirdiği kitaplarla yeni bir periyoda giriyordu kent
Böyle ince niyetler taşıyan filozoflar yetiştiren harika bilgiler içeren kitaplara sahip olan Skepsis in fikir dünyasındaki yeri nerelere varacaktı sanki
Karlı suların yıkadığı çakıllar nelere şahit olacaktı
Parlak yıldızlı göğün altında kaydedilen hiçbir şey unutulmuyor
Bilge Neleos Aristo nun kitaplarını da içeren kütüphaneyi baba kenti Skepsis de yarattığı bilim ortamında yaşadığı sürece korudu
Ömrünün sonuna hakikat bu bilgi hazinesini kendi mirasçılarına vasiyet etti
Ancak bu şahıslar ne yazık ki bilgisiz bilimsiz insanlardı
Kitapların bedelini anlayamazlardı
Gene de korumak için bir yere kapattılar Kilit altında tutup onları bir ölçüde sakladıklarını düşündüler
Skepsis Sikkesi Roma devri Ön yüzünde Pegasos Kanatlı At art yüzünde Köknar ağacı Foto Işıl Gürses
***
Ancak bu yıllarda Anadolu nun ve Yakın Doğu nun bahtı sarsıcı siyasal olaylarla değişmişti
Aristoteles in öğrencisi Makedonyalı Büyük İskender iki yüz yıldır Anadolu nun üstüne çökmüş Pers İran sömürgeciliğini kırma istikametinde çıktığı yolda birinci savaşı Skepsis in yakınındaki Granikos Biga Çayı kıyısında kazanmıştı İ Ö 334
Aklı bilgisi ve hüneriyle Hindistan dan Mısır ın derinliklerine kadar geniş bir coğrafyayı fethetmeyi başarmıştı Büyük İskender
Hocası Aristo dan bir yıl evvel İ Ö 323 de Babil de ölünce kumandanları ortasında İmparatorluğun geniş topraklarını bölüşme hengamesi çıktı
Bu paylaşım savaşımına kumandanlardan Batı Karadenizli Teionlu Filyos Zonguldak Attalos oğlu Philetairos da katılmıştı
Kurnaz ve dikkatli Philetairos binlerce altından oluşan hazinesi ile korunaklı bir zirve olan Pergamon Bergama da üslendi Ardılları akılcı siyasetlerle Batı Anadolu da geniş bir krallık kurdu
Philetairos Napoli Arkeoloji Müzesi
Attalos Hanedanı da denilen Pergamon Hükümdarları değişik bireylerdi
Zenginliklerinin yanı sıra kültüre ve sanata çok düşkündüler
Zamanın en güzel heykeltraşlarını tiyatrocularını tabip ve eczacılarını lisan alımlarını kent dizayncılarını müelliflerini Pergamon a çağırdılar
Bilgi toplama bağlamında o vaktin en büyük kütüphanesine sahip olan Mısır ın İskenderiye Kütüphanesiyle yarışa girişirler
Hatta Mısır Pergamon un kitap sayısında İskenderiye yi geçmesi tasası karşısında bu meydan okumaya karşı o vaktin yazı gereci olan papirüsün Pergamon a ihracını yasakladı
Pergamon Kütüphanesi yöneticisi Malloslu Karataş Adana Krates yeni doğmuş kuzu ve oğlak derilerini şapın içine sokup çıkararak zar üzere ince yeni bir yazı gereci elde etti
Eski Romalıların deyişiyle Pergamane Karte Bergama Kağıdı günümüz lisanına uyarlanmış biçimiyle parşömen ismi ve varlığıyla hala yaşıyor
Skepsis Antik Kenti kalıntıları
***
Bu bağlamda Pergamonlular kütüphanelerini zenginleştirmek için dört bir yandan kitap toplamaya başladılar
Bu ortada Pergamon Hükümdarı muhtemelen II Eumenes in İ Ö 197 159 adamları ünlü Aristo nun kütüphanesinin Skepsis de Neleos un varislerinde olduğunu öğrendi
Skepsis 100 km uzaklıktaki Pergamon un egemenlik alanındaydı
Pergamonlular Skepsislilerden birer bilgi hazinesi olan bu kitapları istediler
Muhtemelen zorla değil satın almaktı gayeleri
Kitap sahipleri ya fiyatı beğenmediler ya da güçlü Pergamon un ucuza el koyacağından korktular kitapları vermediler çukur kazıp toprağa gömüp sakladılar
Kütüphanelerine kitap toplamak için çok uğraş harcayan Pergamonlular duruma ne reaksiyon verdi bilinmiyor ancak kentlerine elleri boş döndükleri kesin
Pergamon bu kitapları kütüphanesine katamadı fakat Mısır kökenli papirüslere ve Pergamon icadı parşömene yazılmış yapıtların sayısı Pergamon Akropolünün en mutena yerlerinden birinde bir düzlemde kurulmuş yeni kütüphanede durmadan arttı
Anlatılanlara nazaran 200 bin ruloya ulaştı
Yazılı antik rulolar
***
Öte yandan Skepsis te muhtemelen 150 yıl toprak altında havasız kalan kitapların bir kısmı nemden çürüdü kimi yerlerini kurtlar böcekler yedi
Neleos un kitapları bıraktığı varisleri onların bilimsel kıymetinin farkında değillerdi fakat tekrar de Pergamonlulara vermemişler satmamışlardı
Ama isteklilerin ısrarından kitapların kesinlikle kıymetli bir mali karşılığı olduğunu anlamışlardı
Bu ortada İ Ö 133 de Pergamon Krallığı yıkılmış bölgede artık Romalıların borusu ötüyordu
Onca bilge yetiştirmiş kıymetli bir kültür merkezi olmuş Skepsis de artık Romalılar ın buyruğundaydı
Skepsisli Neleos un varisleri Aristo ve Theophrastos un toprak altında kalıp hasar görmüş kitaplarını bir kitap sevdalısı olan Teoslu Seferihisar İzmir Apellikon a sattı
Skepsis kazılarında bulunmuş bayan heykelcikleri Geç Helenistik periyot Foto Musa Tombul
***
Bir Helen olan Apellikon Teoslu Seferihisar İzmir çok varlıklı bir kişiydi İ Ö 2 yüzyılın sonları 1 yüzyılın başlarında yaşamıştı
Tam bir kitap delisiydi Bilgiyi sevmekten çok bir kitap severdi Kitap diye ne bulursa topluyor sahip olmak istiyordu
Aslında ona bir kitapsever de denemezdi Biriktirmekten hoşlanıyordu
Atina Agorası yakınındaki Ana Tanrıça Kybele tapınağı Metroon un arşivinden halk meclisi kararlarının eski özgün elyazmalarını bile çalmıştı
Teoslu Apellikon Skepsislilerden satın aldığı Aristo Kütüphanesini o günkü siyasal şartlarda evvel Teos a sonra Atina ya götürdü
Çürümüş güveler tarafında yenmiş kitapların ruloların kopyalarını çıkardı
Ancak eksik kısımlarını sayfaların çürümüş yerlerindeki sözlerini kendi keyfince tamamladı
Bu nedenle Aristo nun Lykeion unda yürüyerek ders anlatan peripatetik filozofların yapıtlarının özgün hali yok oldu
Geride kalanlar yanılgılı ve kolay manalı metinlerdi
Aristo nun kitaplarının öbür nüshaları kopyaları daha sonra diğer yerlerde bulununcaya kadar bu yanlışlı metinlere dayanılarak tartışılan görüşler daima sığ kaldı
İzmir Seferhisar Sığacık Teos ören yeri
***
Bir görüşe nazaran Romalı general ve konsül Lucius Cornelius Sulla nın İ Ö 138 78 Atina yı zaptı sırasında askerleri kenti kapı kapı dolaşıp yağmalarken İ Ö 86 kitap sever Apellikon un meskenine de girdiler
Onu kütüphanesinde saklanırken buldular ve kitapların varlığını kumandanları Sulla ya haber verdiler
Sulla savaş ganimeti olarak Apellikon un kütüphanesini münasebetiyle Aristo nun kitaplarını Roma ya ikametgahına taşıttı
Bu ortada bir diğer Romalı general Lucius Lucullus ise Aristo yapıtlarının birtakım kopyalarını seferde olduğu Amissos da Samsun buldu
Birçok esirle Roma ya dönen Lucullus un getirdiği köleler ortasında bu kopyalarla birlikte bir alım gramerci Tyrannion da vardır
Bir Helen olan bilgisi ve kişiliğiyle Roma da saygınlık kazanan bu bilgeye Sulla nın ve Luculus un elindeki Aristo yapıtlarına erişim müsaadesi verildi
Bu süreçte Cicero Atticus Caesar üzere soylu ve ünlü Romalılarla dost olan Tyrannion Aristo nun bu yapıtlarını tasnif etti özgün olanlarını ayıkladı düzenledi kopyaladı
Apellikon dan geride kalan en dikkat cazip yapıtlardan biri Batı edebiyatının temeli sayılan Homeros un İlyada sının çok eski bir kopyasıdır
Romalı General Sulla Münih Glyptothek Müzesi
Tyrannion tıpkı vakitte bu olaydaki gelişmelerin birçoklarının günümüze ulaşmasını sağlayan coğrafyacı Amasyalı Strabon un öğretmeniydi
Aslında Samsunlu bir köle olan Tyrannion Roma da kölelikten bilgeliğe yükselmiş kendi Kütüphanesine 30 000 kitap toplamış bir kişiydi
Bu çalışmalar sırasında Tyrannion kendi çalışmalarının doğruluğunun sağlamasını yapmak için elindeki Aristo yapıtlarının kopyalarını Atina ya Aristo nun izindeki Lykeon u yöneten büyük filozofun on birinci ardılı Rodoslu Andrikos a gönderdi
Bu alım kopyalar üzerinde çalıştı değerlendirmeler yaptı
Aristo nun günümüze ulaşan yapıtları bunlardır
Ancak daha sonra kitapların sahibi L C Sulla nın fakir düşen oğlu Faustus bu yapıtları satmaya karar vermiş eserler çeşitli alıcılar ortasında dağılmış elden ele dolaşmıştı
Aristo nun Türkçe yayınlanmış kimi eserleri
***
Bu anlatılara ek Aristo nun kayıp yapıtlarına ne oldu sorusuna cevap olarak bir görüş daha vardır
Bu bilgi Skepsisli Neleos un varislerine sadece Aristo nun şimdi düzenlenmemiş hazır olmayan el yazmalarını bıraktığı başkalarını Mısır ın İskenderiye Kütüphanesine sattığı tarafındadır
Çünkü daha sonraki yıllarda Aristo nun kimi yapıtları İskenderiye Kütüphanesinde ortaya çıkmıştı
Bu görüşe dayanak olan datalar vardı
Neleus un Atina da bir müddet yöneticilik yapmış arkadaşı Demertius un o sıralarda Mısır da sürgündeydi ve İskenderiye kütüphanesinde çalışıyordu
Bu bağlamda Skepsisli Neleos kitapları Demertius eliyle İskenderiye ye satmış olabilirdi
Yıllar sonra Roma İmparatoru Augustus Mısır ı fethedip İskenderiye Kütüphanesine girdiğinde İ Ö 30 Aristo nun ve öğrencisi Midillili Theophrastos un yapıtlarını burada bulmuştu
Mısır İskenderiye Kütüphanesi
*****
Öyle ya da bu türlü büyük düşünür Aristo nun yapıtlarından lakin üçte biri günümüze kaldı
Aristo nun 158 Helen kenti için yazdığı Anayasalardan lakin biri Mısır da yapılan hafriyatlarda bulunan Atina kenti Anayasası elimize ulaştı
Demek kentler için Anayasa da yazmıştı Batı Anadolu nun rüzgarlı kıyılarında de dolaşan Aristo
300 den fazla yazılı metinden sadece 31 i bugün elimizde var
Aristo nun İ Ö 4 yüzyılda yazdığı Atina Anayasasının bir kopyası olduğu düşünülen ve 1879 da Mısır da bulunmuş Londra British Museum da saklanan papirüs
***
Geçmişte Anadolu topraklarında yaşanmış olaylar günümüz Dünya kültürünün ilerleme taşlarıdır
Her şey adım adım gelişmiş
Çanakkale Bayramiç Skepsis de yaşananlar bunun küçük bir örneğidir
Zaman içinde farklı lisanlar konuşsalar farklı inançlara sahip olsalar da beşerler bu coğrafyada öğrenme merakları bilinmeyeni bilme uğraşları dostlukları dayanışmaları hırsları kıskançlıkları gücü ve parayı sevmeleri ve kullanmalarıyla daima benzeridir
Sonuçta hepimiz insanız
Aristo nun eşsiz yapıtlarının başına gelenler bilgiyi müdafaa gayretinin yanı sıra bir insanlık durumunu anlatır
Bütün bunlarla birlikte Anadolu topraklarının bir modülü olan Skepsis insanlık kültürünün gelişmesine yol açan Aristo nun yapıtlarına süreksiz de olsa mesken sahipliği yapan bir kent olarak tarihin soylu sayfalarında yer almıştır
Anadolu Batı Anadolu bu türlü mükemmel bir ülkedir
***
11 Ocak 2020 Kurşunlu Köyü Bayramiç Çanakkale
Ancak bin bir faziletle yoğrulmuş bu yurdun toprakları rahat bırakılmıyor
Kaz İda Dağları siyanürlü altın madenleri işletmek için deşiliyor
Bayramiç in Kurşunlu Köyü Skepsis etrafı cam ve seramik imalinde kullanılan feldispat içeren madeni çalıştırmak için köylülerin karşı çıkmasına karşın zorlanıyor
Oysa bu topraklar bir vakitler bağrında Dünya nın gelmiş geçmiş en büyük alımlarından Aristoteles Aristo nun aklını mantığını içeren kitapları saklamıştı
Nerden nereye
Sefa Taşkın
18 08 2023
Dikili İzmir
